Ciągłe kłótnie, oskarżenia i niesłuszne podejrzenia – jak radzić sobie z zazdrością w związku?
Kluczowe wnioski z artykułu:
- Zazdrość jest naturalnym elementem każdego związku, o ile nie jest uznana za przesadną przez żadną ze stron.
- Celowe wzbudzanie zazdrości, aby scementować związek, najczęściej powoduje jego rozpad.
- W psychologii rozróżnia się zazdrość adekwatną i irracjonalną.
- Skrajnym przykładem zazdrości irracjonalnej jest zespół Otella.
Dlaczego on chce wzbudzić we mnie zazdrość – co jest powodem Twojej nieufności, podejrzeń i zazdrości?
Psycholodzy i psychoterapeuci mówią jednym głosem, że dla wielu pacjentów, którzy celowo wzbudzają zazdrość w oczach partnerki lub partnera, takie postępowanie ma na celu przede wszystkim otrzymanie informacji zwrotnej, że wciąż jest się atrakcyjną lub atrakcyjnym w oczach drugiej połówki. Takie myślenie może być jednak zgubne, bo zazdrość z czasem może przybierać na sile i zamiast przynieść pozytywne skutki, tylko wpływać na utratę zaufania i powodować oddalanie się od siebie, a nawet rozpad związku.
Właśnie dlatego, aby poznać odpowiedź na pytanie o to, dlaczego on chce wzbudzić we mnie zazdrość, najlepiej jest po prostu porozmawiać. Warto uświadomić partnerowi, że Ty też możesz uciec się do tych samych sztuczek, co on, i pokazać mu, że możesz mieć adoratorów, ale nie tędy droga. Ustalcie reguły panujące w Waszym związku, w których nie będzie miejsca na celowe wzbudzanie zazdrości. Przedyskutujcie również powody celowego wzbudzania przez niego zazdrości i to, dlaczego Ty odczuwasz zazdrość w związku.
Być może podłoże Waszych problemów jest głębsze i sięga poprzednich związków albo dzieciństwa. Z nieciekawą historią miłosną albo poczuciem braku akceptacji przez rodziców pomóc może terapia indywidualna lub terapia par.
Rodzaje zazdrości i jak je rozpoznać w związku – zazdrość adekwatna vs. zazdrość irracjonalna
W 1989 roku ukazała się przełomowa książka autorstwa Gregory’ego White’a i Paula Mullena, w której obszernie opisano wyniki badań nad zazdrością. Z publikacji „Jealousy: Theory, Research, and Clinical Strategy” dowiadujemy się między innymi, że:
- Zazdrość nie powinna być postrzegana jak odrębne uczucie, ale zespół sześciu emocji odczuwanych jednocześnie. Zdaniem badaczy na zazdrość rozumianą jako zaborczość w związku składają się: smutek, lęk, gniew, zawiść, poczucie winy i pobudzenie seksualne.
- Zazdrość odczuwana jest inaczej przez panie, a inaczej – przez panów. Jeśli zastanawiasz się, jak poradzić sobie z zazdrością o męża, najpewniej odczuwasz głęboki smutek. Z kolei gdy myślisz o tym, jak radzić sobie z zazdrością o kobietę, przepełnia Cię silny gniew, który może przeistaczać się w agresję.
Dla wielu, w tym także dla specjalistów zajmujących się zdrowiem psychicznym, zazdrość w związku to nieodłączny element relacji miłosnych, który jest niejako wpisany w ich charakter i dynamikę. Obawa, że na horyzoncie pojawi się ktoś, kto wzbudzi zainteresowanie partnerki lub partnera, nie jest niczym nowym, ani tym bardziej nienaturalnym. Tzw. chora zazdrość daje o sobie znać, kiedy wpływa negatywnie na związek, a jej przejawy są coraz silniejsze i pojawiają się coraz częściej.
W psychologii istnieje pojęcie irracjonalnej zazdrości, która tak naprawdę jest powiązana z chciwością, bo zamiast żyć z drugą połówką w miłości, która daje wolność i uskrzydla, zazdrość skupia się na kontroli i zaborczości w związku, który z czasem staje się toksyczny. Z kolei istotą zazdrości irracjonalnej jest jej silne odczuwanie i manifestowanie pomimo braku osoby, którą romantycznie interesuje się partner lub partnerka. Na drugim biegunie leży zazdrość adekwatna, która wynika z romantycznej lub seksualnej relacji partnera czy partnerki nawiązanej z inną osobą.
Skrajne przypadki psychozy i chorej zazdrości: zespół Otella – jakie są jego konsekwencje?
Zespół Otella (inaczej obłęd alkoholowy lub obłęd zazdrości) to rodzaj zaburzenia psychicznego, które jest następstwem nadużywania alkoholu, czasem także narkotyków. Objawia się skrajną zazdrością. Do najpowszechniejszych skrajnych przejawów zespołu Otella należy paranoidalne podejrzewanie o niewierność, śledzenie drugiej połówki i urządzanie scen zazdrości z powodu sytuacji, które się w ogóle nie wydarzyły.
Zespół Otella wymaga wsparcia psychoterapeuty i psychiatry. Jak zauważają specjaliści z zakresu zdrowia psychicznego, najlepsze wyniki terapii daje wsparcie wielotorowe w postaci odwyku oraz terapii indywidualnej i terapii par.
Jak zazdrość wpływa na wasze życie intymne: obniżone libido i brak ochoty na seks – długotrwałe efekty ciągłych kłótni i podejrzeń
Seksualna sfera życia jest niezwykle delikatna i uważa się ją za papierek lakmusowy każdej relacji. Jeżeli czujecie się dobrze w swoim towarzystwie, żar między Wami nie gaśnie. Jeśli zaczynają trawić Was kłótnie i spory (na przykład o zazdrość w związku), z czasem może dojść do obniżenia satysfakcji z życia łóżkowego, a nawet do całkowitej rezygnacji ze zbliżeń.
Taka sytuacja szybko zaczyna przypominać błędne koło, z którego trudno wyjść bez pomocy psychoterapeuty par. Właśnie dlatego lepiej zapobiegać, niż leczyć. Im szybciej jako para zdacie sobie sprawę z oczyszczającej mocy rozmów na trudne tematy, tym lepiej. Być może to Ty doszukujesz się w zachowaniu partnera czegoś, czego nie ma albo to Twoja druga połówka mimowolnie powiela schematy ze związku swoich rodziców, a tak naprawdę żadne z Was nie chce ranić drugiej połówki.
Rozwiązanie tej sytuacji może być łatwiejsze, niż myślisz, a receptą na zaborczość w związku wcale nie musi być rozstanie, ale wizyta u wykwalifikowanego i doświadczonego psychoterapeuty.
Przeciwieństwo zazdrości – jak rozwijać zdrowe poczucie bezpieczeństwa w związku?
Jeśli zastanawiasz się, jak radzić sobie z zazdrością w związku, najtrafniejszą radą jest przywrócenie rytuałów z pierwszej fazy Waszej relacji miłosnej. Na etapie romantycznym na pewno spędzaliście ze sobą mnóstwo czasu, a wiele chwil poświęcaliście na rozmowy i snucie wspólnych planów. Zapewnianie o uczuciach i czynienie z drugiej połówki ważnej części swojego życia, na przykład poprzez przedstawianie jej rodzinie i znajomym, było wówczas na porządku dziennym. Najpewniej dziś zazdrosna partnerka lub zazdrosny partner wówczas odczuwała albo odczuwał przeciwieństwo zazdrości. Postarajcie się, choć częściowo, powrócić do tamtych przyzwyczajeń.
Zastanawiasz się jeszcze, jak walczyć z zazdrością w związku? Wspólnie zadbaj o podkręcenie temperatury w sypialni. Udane życie seksualne wpływa pozytywnie na relacje w parze, a także na dobrostan psychiczny i zdrowie fizyczne każdego z partnerów. Otwarcie rozmawiajcie o swoich fantazjach seksualnych. Możecie wspólnie spróbować zbliżeń z wykorzystaniem dmuchanej lalki albo dildo. Zadbajcie też o grę wstępną. Świetnie sprawdzi się bielizna erotyczna, a także skuteczne afrodyzjaki, takie jak perfumy z feromonami.
Jak przestać być zazdrosnym – osiągnij spokój i buduj pewność siebie
Na zazdrość najczęściej wpływają:
- przeszłość (wzorce z dzieciństwa, doświadczenie związku zakończonego zdradą),
- niskie poczucie własnej wartości i niepewność,
- błędne postrzeganie miłości jako uczucia, na które trzeba zasłużyć.
Warto wspólnie wziąć odpowiedzialność za związek i szczerze porozmawiać o tym, o czym świadczy zazdrość w oczach każdej ze stron i jak sobie z nią poradzić. Jeśli wspólnie widzicie, że Wasz związek przestał być zdrowy, być może o pomoc najlepiej będzie poprosić terapeutę. W zależności od tego, czy zazdrość irracjonalną manifestuje tylko jedna, czy obie osoby, najlepiej sprawdzi się terapia indywidualna lub terapia par, zwłaszcza terapia poznawczo-behawioralna.
Pamiętaj, że związek to relacja dwóch osób, dlatego z zazdrością w związku poradzić muszą sobie obie strony, bo tylko one wspólnie mogą zmienić dynamikę relacji. Krok po kroku systematycznie podejmowane działania w kierunku uzdrowienia relacji powinny przynieść pożądany skutek.
Zobacz także nasze pozostałe wpisy:
- Jak przygotować się do pierwszego razu: seksualna inicjacja – jaki ma wpływ na przyszłe życie intymne?
- Kontrola wytrysku oraz poprawa długości i jakości erekcji - co dają ćwiczenia mięśni kegla u mężczyzn?
- Brak ochoty na seks, czyli czym jest pożądanie responsywne - jak umocnić więź ze swoim partnerem?
- Mężczyzno, zadbaj o siebie! Seks jako forma selfcare – jak zrobić sztuczną pochwę?