Dostajesz od nowego partnera/partnerki masę prezentów, komplementów i nie masz czasu dla siebie, bo on/ona pochłania cały twój czas? Być może jesteś ofiarą love bombingu.

Kiedy miłość staje się pułapką - love bombing, czyli forma związkowej przemocy

Początek relacji romantycznej zazwyczaj jest bardzo ekscytujący, wypełniony miłymi chwilami, fantazjami o przyszłości. Jednak kiedy trafiamy na osobę, która stosuje tak zwany love bombing - wszystko będzie podkręcone i wręcz niewiarygodne. Namiętność jak z filmu, prezenty na każdym kroku, masa niespodzianek, które działają jak afrodyzjak, lawina wiadomości i telefonów, wspólne spędzanie czasu non stop. Brzmi świetnie, ale wystarczy przyjrzeć się bliżej, by dostrzec, na czym polega ten mechanizm. Love bombing, czyli bombardowanie miłością jest przemocową formą nawiązywania relacji romantycznych. Oznacza osaczenie, próbę całkowitego zawłaszczenia drugiej osoby, pozbawienie jej sprawczości. To pułapka, do której wchodzi się najczęściej bezwiednie.

Czym przejawia się love bombing i kto ma do niego największe skłonności?

Przemoc niefizyczna w relacji początkowo może przypominać fazę zakochiwania się. Nic w tym złego, że druga osoba darzy nas atencją, przecież teoretycznie wiemy, jak wygląda miłość - tego uczą nas teksty kultury, a szczególnie komedie romantyczne, seriale, baśnie, teledyski. To właśnie dlatego na pytanie: „love bombing - co to?” wciąż nie każdy potrafi odpowiedzieć, bo schemat zalewania drugiej osoby miłością wydaje się niemal normalny. A czasem nawet pożądany.

Kto jest skłonny do takiej formy manipulacji i kontroli w związku? Badanie przeprowadzone wśród studentów na Uniwersytecie w Arkansas, wykazało, że love bombing najczęściej występuje u osób mających tendencje narcystyczne i niską samoocenę [1].

Love bombing - objawy, które warto zaobserwować:

• bardzo duża, wręcz lawinowa liczba telefonów lub wiadomości na komunikatorach

Piszecie ze sobą cały dzień, rozmawiacie o każdej porze. Ciągle dostajesz pytania: „Gdzie jesteś?“ „Co robisz?“. Właściwie bez przerwy trzymasz telefon w ręku, choć bycie w kontakcie zaczyna być bardzo męczące. A skoro świt dialog zaczyna się od nowa. Kiedy odpiszesz nieco później lub nie zareagujesz w odpowiedniej dla danej osoby chwili pojawiają się pretensje i wyrzuty, agresja lub próba obarczania cię winą za pogorszenie samopoczucia drugiej strony. Gdy próbujesz dać znać, że to dla ciebie za dużo, druga strona ignoruje ten komunikat. Rodzi się w tobie poczucie winy.

• kosztowne prezenty

W pierwszych dniach, a nawet tygodniach relacji to miłe, gdy ktoś zaprasza nas na kolację i za nią zapłaci, podaruje kwiaty, czy kupi bilety do kina. I właśnie dlatego love bombing tak trudno rozpoznać - bo naśladuje zachowania społecznie przyjęte, które przywodzą na myśl zaangażowanie. Jeżeli jednak druga osoba zasypuje cię upominkami, proponuje sponsorowanie każdej aktywności, nie chce nawet słyszeć o podziale kosztów - coś może być nie tak. Prezenty mają za zadanie nie tylko przywiązać i dać wrażenie, że ktoś jest w stanie zerwać dla ciebie gwiazdę z nieba, ale też jest jedną z form przemocy ekonomicznej. Twoja niezależność finansowa z czasem może ulec poważnemu zagrożeniu.

• wszystko dzieje się tak szybko

Od pierwszego spotkania wasza relacja toczy się błyskawicznie. Po kilku dniach masz wrażenie, że jesteś z daną osobą bardzo blisko, że ją znasz. Być może macie świetny seks, rozumiecie się doskonale! Na dodatek cały czas słuchasz o planach na przyszłość, a słowo „kocham cię“ pojawia się niespodziewanie szybko. Po tygodniu? Miesiącu? Nie możesz oprzeć się wrażeniu, że wasz idealny związek jest jak ze snu, więc pomysł na planowanie wspólnego mieszkania i rodziny wydaje się naturalny. A jednak, cały czas brakuje ci tchu, pędzicie do przodu, emocje są silne, wyznania płomienne. To cię przytłacza i sieje zamęt w głowie.

• ciągłe poczucie winy

W relacji romantycznej ważna jest komunikacja, poszanowanie swoich uczuć i zdania, zaufanie. To przydaje się w każdej strefie, także w seksie, gdy na przykład chcecie spróbować czegoś nowego, jak akcesoria BDSM. Love bombing może jednak sprawiać, że nie opuści cię poczucie winy: bo nie odpisujesz odpowiednio szybko na wiadomości, bo wybierasz przyjaciół zamiast kolejnego wieczoru we dwoje, bo nie potrafisz się zrewanżować na liczne prezenty, bo nie potrafisz odpowiedzieć „kocham cię“, bo w porównaniu z tą drugą osobą nie angażujesz się aż tak mocno itp. To kolejny sygnał, że być może znajdujesz się w przemocowej relacji.

• przekraczanie granic

Każdy z nas ma granice. Druga osoba powinna je poznać i wiedzieć, kiedy podchodzi do nich zbyt blisko. Love bomb działa jednak na innych zasadach. Twoje granice nie będą respektowane. Druga strona nie będzie też szanować twoich decyzji, twojego czasu czy poczynionych planów. Co ważne: w tym schemacie przemocy psychicznej będziesz słyszeć bezustanne komplementy. Druga osoba stworzy twój doskonały obraz, nie będzie chciała widzieć twojego prawdziwego oblicza.

Drogie prezenty i poczucie winy – typowe schematy, którymi podążają emocjonalni manipulatorzy

Znasz już najważniejsze przejawy love bombingu. Może się wydawać to silnym afrodyzjakiem, bo przecież miło fajnie stracić głowę z miłości. Jednak schemat manipulacji polega między innymi na tym, że nie będziesz w stanie jej dostrzec, nawet gdy ktoś wytknie ci ją palcami. Kupuje drogie prezenty? Przecież to znaczy, że jestem dla niego ważna. Nie mam czasu dla przyjaciół? Na początku związku zawsze tak jest. Ciągle do mnie pisze? Bo mu bardzo zależy. Powiedział, że kocha po dwóch tygodniach? Po prostu wyraził emocje.

Bombardowanie miłością - jak długo trwa i jakie niesie za sobą konsekwencje?

Trudno o jednoznaczne ramy. Odpowiedź na pytanie: „love bombing ile trwa?” może brzmieć: trzy miesiące, pół roku. Na pewno jest to jednak początkowa faza relacji romantycznej. Konsekwencje są ogromne, bo przemoc psychiczna niesie ze sobą wiele negatywnych skutków, m.in.:

• depresję, stany lękowe, kłopoty ze snem
• obniżenie poczucia własnej wartości
• utratę kontroli nad własnym życiem, na przykład nad finansami
• poczucie ogromnego osamotnienia, bo druga osoba może odciąć nas od rodziny i przyjaciół

Miłość aż po grób – jak odróżnić prawdziwe uczucia od manipulacji?

Świetnie na to pytanie odpowiada Paul Eastwick, profesor psychologii na Uniwersytecie Kalifornijskim w Davis na łamach The New York Times: „W zdrowych, romantycznych związkach osób dorosłych, wsparcie, pożądanie i przywiązanie wydają się być wzajemne. Ale w przypadku bombardowania miłością uwaga płynie w jednym kierunku: jedna osoba stara się stać całym światem dla drugiej” [2].

Po czym poznać że to miłość, a nie love bombing? Właśnie po tym, że oboje dostrzegacie swoje wady i zalety. Prawdziwa miłość to relacja „nieidealna“, bo idealni ludzie nie istnieją. A w zdrowej relacji twoje potrzeby powinny być słyszane, a granice respektowane.

Jak nie stać się ofiarą love bombera? Nie wszystko na raz – naturalne tempo rozwoju relacji

Psychologowie wyróżniają pięć faz w relacji romantycznej [3]:

1. Fazę lądowania na Księżycu (pierwsze sześć miesięcy) - to okres, w którym motyle w brzuchu trzepoczą i wszystko jest nowe, wspaniałe. Jak widać - idealna faza dla love bombera.
2. Fazę eksploracji (od sześciu miesięcy do dwóch lat) - to czas, gdy różowe okulary zsuwają się z nosa i zaczynamy bardziej obiektywnie patrzeć na drugą osobę.
3. Fazę adaptacyjną (po dwóch latach) - para zaczyna żyć zwyczajnym życiem, powstają pewne przyzwyczajenia i rutyna.
4. Fazę zobowiązań (powyżej dwóch lat) - to czas, w którym zaangażowanie jest już bardzo głębokie, znika wielka ekscytacja. Trzeba mocniej starać się, aby w związku nie zabrakło pracy i dbania o siebie nawzajem.
5. Fazę akceptacji (powyżej pięciu lat) - etap, w którym partnerzy dobrze się już znają i akceptują siebie nawzajem, ze wszystkimi wadami i zaletami.

Budowanie relacji wymaga czasu. Lat. Dlatego jeżeli widzisz w swojej relacji objawy love bombing, nie wahaj się sięgnąć po pomoc – na przykład terapeuty.

—

[1] Love Bombing, Explained: TikTok Users Are Obsessed With This Manipulative Affection—Here’s How To Identify It, https://www.forbes.com/sites/conormurray/2023/03/23/love-bombing-explained-tiktok-users-are-obsessed-with-this-manipulative-affection-heres-how-to-identify-it/?sh=25089c633606, dostęp online: 25.04.2024.

[2] What Is ‘Love Bombing’? https://www.nytimes.com/2022/01/10/style/love-bombing.htmlm, dostęp online: 25.04.2024.

[3] Mark Travers, A Psychologist Explains The 5 Phases Of Loving Relationships, dostęp online: 25.04.2024.